Zgodnie z obietnicą, prezentuję dzisiaj kontynuację wątku dotyczącego pracy w komisji do spraw referendum, które odbędzie się 6. września. O ile w pierwszym wpisie pisałem o aspektach formalnych oraz jak należy ubiegać się o pracę w komisji, o tyle dzisiaj dowiecie się jak wygląda przebieg tejże pracy. Artykuł będzie szczególnie przydatny dla osób, które zamierzają zasiadać w jakiejkolwiek komisji po raz pierwszy. Zapraszam!
[Aktualizacja]
Jeżeli szukasz informacji dotyczących pracy w komisji wyborczej podczas wyborów do Sejmu i Senatu, które odbędą się 25 października 2015 roku wejdź na:
Jak zostać członkiem komisji wyborczej podczas zbliżających się wyborów do sejmu i senatu 2015 – kompendium wiedzy pozwalające dorobić od 160 do 200 zł za pracę w komisji wyborczej
Jeżeli nie zapoznaliście się jeszcze z wcześniejszym wpisem z cyklu jak wygląda praca członka komisji do spraw referendum, warto abyście się z nim zapoznali w pierwszej kolejności. Znajdziecie go pod linkiem Referendum Ogólnokrajowe 2015 – czyli jak zostać członkiem komisji do spraw referendum i dorobić od 140 do 180 zł. Dzisiejszy artykuł nawiązuje do praktycznych aspektów pracy w komisji do spraw referendum. Został przygotowany w oparciu o wpis dotyczący pracy w komisjach wyborczych, gdyż oba przedsięwzięcia są do siebie bardzo podobne od strony technicznej.
Czy przed dniem, w którym odbywa się referendum członkowie komisji mają dodatkowe obowiązki?
Pierwszym etapem na drodze ku pracy w komisji do spraw referendum jest spotkanie wstępne. Jeżeli zostaliście przydzieleni do pracy w danej komisji (po losowaniu, o którym wspominałem w I części), zadzwoni do Was osoba mianowana przez urząd dla danego okręgu. Dowiecie się wówczas, kiedy odbędzie się pierwsze posiedzenie obwodowych komisji. Informację tą znajdziecie również w BIP waszej gminy. Spotkanie to odbędzie się prawdopodobnie nieco ponad dwa tygodnie przed referendum (w przypadku wyborów prezydenckich, pierwsze posiedzenie obwodowych komisji w moim mieście odbyło się 22 kwietnia, czyli na 18 dni przed wyborami). Posiedzenia komisji odbywają się w salach konferencyjnych danego urzędu miasta/gminy. Podczas pierwszego posiedzenia:
1) wybiera się przewodniczącego komisji oraz jego zastępcę;
2. omawia zadania i tryb pracy komisji, a także obowiązki i uprawnienia osób wchodzących w jej skład;
3. ustala się zadania do dnia referendum, w tym związane z przygotowaniem lokalu komisji, odbiorem i zabezpieczeniem kart do głosowania, spisów osób uprawnionych do udziału w referendum, pieczęci komisji, obwieszczeń i innych materiałów.
Z praktyki wiem, iż przewodniczącym jest zazwyczaj osoba z dużym doświadczeniem w obsłudze wyborów/referendum. W dodatku często jest to osoba będąca reprezentantem urzędu miasta/gminy.
W sobotę przed referendum odbędzie się przygotowanie oraz przeliczenie kart do głosowania. Każda z obwodowych komisji odlicza tyle kart, ile osób zarejestrowanych jest w danym okręgu. Po przeliczeniu, karty pakowane są do worków, które następnie są zaklejane i opieczętowane. Do tych czynności delegowane są osoby spośród danej komisji. Zapewne podczas pierwszego spotkania, umówicie się kto ma przyjść danego dnia, by przygotować karty. Inną czynnością jest przygotowanie lokalu. Należy ustawić ławki, krzesła, parawany. W niektórych lokalach prace te wykonywane są przez pracowników (na przykład przez woźnego w przypadku szkoły lub przedszkola). Niekiedy jednak muszą to zrobić członkowie komisji, umawiając się na przykład w sobotę poprzedzającą referendum. Dostarczeniem wszelkich materiałów zajmuje się już delegatura, dlatego nie musicie się przejmować tą kwestią. Przygotowanie kart (w sobotę) może potrwać około 1 godziny
W jakich godzinach odbywa się referendum?
Głosowanie rozpoczyna się o godzinie 6:00. Członkowie komisji spotykają się godzinę wcześniej, czyli o godzinie 5:00. W tym czasie należy odebrać materiały przywiezione przez osoby odpowiedzialne za ich dostarczenie. Główne zadania to rozwieszenie obwieszczeń oraz instrukcji do głosowania, sprawdzenie stanu kart do głosowania oraz ich opieczętowanie (karta do głosowania bez pieczęci jest nieważna), podział list do podpisów na kilka części (tyle ile osób zasiada przy stole). Ponadto nastąpi zaplombowanie i opieczętowanie urny. Otrzymacie również identyfikatory z waszymi nazwiskami. Lokale referendalne zamykane są o godzinie 22:00. Oznacza to, iż głosowanie trwa 16 godzin.
Czy przez cały okres trwania referendum muszę przebywać w lokalu?
NIE, ponieważ nie wszyscy członkowie komisji są niezbędni przez cały okres otwarcia lokalu. Przy stole utworzone są zazwyczaj 3 stanowiska, ewentualnie czwarta osoba może wspomagać pracę komisji. W obwodowych komisjach do spraw referendum obsługę sprawuje 5-9 osób (4-8 członków oraz 1 osoba z urzędu). W związku z tym, gdy część osób pracuje, inni mają wówczas przerwę. Podczas przerwy możecie iść do swojej komisji, by oddać głos. Referendum trwa 16 godzin (od 6:00 do 22:00). W tym czasie spędzicie w lokalu zapewne 7-8 godzin, w zależności jak ustalicie to między sobą. Są to jednak wewnętrzne ustalenia każdej komisji, dlatego w waszym przypadku może wyglądać to nieco inaczej. Jedne komisje dzielą się równo po połowie (jedna zmiana od 6:00 do 14:00, druga zaś od 14:00 do 22:00, ewentualnie pierwszą i ostatnią godzinę wszyscy członkowie spędzają razem. Inne komisje wybierają formę tak zwanej przeplatanki (4 godziny pracy, 4 godziny wolnego, 4 godziny pracy, 4 godziny wolnego, z możliwością modyfikacji).
Jak należy się ubrać do pracy w komisji?
Schludnie, z zachowaniem powagi przedsięwzięcia będącego fundamentem demokracji. Nie chodzi rzecz jasna o strój galowy. Dla mężczyzn może to być na przykład koszula i jeansy lub spodnie materiałowe. Marynarka również prezentuje się bardzo dobrze (chyba, że będzie 30 stopni bez klimatyzacji). W przypadku kobiet najlepiej sprawdza się klasyczna biała bluzka. Dużo zależy od pogody, bo to jednak początek września. Odpada raczej bluza z kapturem, rzucający się w oczy T-shirt czy też buty sportowe. Jeżeli zdecydujecie się jednak przyjść w pełnym garniturze, warto wziąć coś na zmianę na czas liczenia głosów. Wówczas będzie to bardziej praca fizyczna, często związana z siedzeniem na podłodze. Moja dobra rada: nie wylewajcie na siebie zbyt dużej ilości perfum. Może to sprawić dyskomfort osobom, z którymi współpracujecie.
Czy członkowie komisji mają zapewnione wyżywienie?
Niestety NIE. Musicie zaopatrzyć się sami. Warto wziąć ze sobą coś do picia (woda, sok, kawa, herbata) oraz do jedzenia (kanapka, ciastka). Większość komisji ma zapewnione zaplecze socjalne, w którym można to przechować oraz rzecz jasna skonsumować. Pamiętajcie, że stół komisyjny ma być schludny. Leżąca na nim kanapka lub puszka z colą są niedopuszczalne ze względu na powagę referendum.
Kiedy i w jakiej formie otrzymam wynagrodzenie?
Wynagrodzeniem członków komisji jest zryczałtowana dieta. Będzie ona przelana na wasze konto w ciągu kilku dni od zakończenia referendum. Jednak po ostatnich wyborach prezydenckich dochodziły do mnie głosy, iż zdarzały się opóźnienia w kwestii wypłaty diet. Mimo to każdy otrzymał swoją dolę za wykonaną pracę. Jeśli zależy Wam na szybkiej wypłacie wynagrodzenia lub po prostu chcecie dokładnie wiedzieć, kiedy przelew zasili wasze konto, najlepiej o to dopytać podczas wstępnego spotkania członków komisji do spraw referendum. Jeżeli zaś nie macie konta lub nie podacie jego numeru, pieniądze będą do odbioru w kasie urzędu. Warto wziąć ze sobą spisany numer konta, by móc go podać przewodniczącemu. To on jest odpowiedzialny za przekazanie informacji dotyczących wypłaty diety. Wynagrodzenie za pracę w komisji d/s referendum zwolnione jest z opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Nie musicie go wykazywać w zeznaniu PIT.
Czy praca podczas samego przebiegu głosowania jest trudna?
Nie, jest to proste i każdy z Was sobie z tym poradzi. Praca ta wygląda mniej więcej tak:
1) osoba chcąca zagłosować okazuje Wam swój dowód osobisty;
2) odszukujecie ją na liście oraz wskazujecie gdzie ma się podpisać;
3) po złożeniu podpisu, wydajecie osobie jedną kartę do głosowania;
wzór karty według uchwały PKW – link
4) zaznaczacie sobie liczbę wydanych kart, by po zakończeniu głosowania sprawdzić stan oddanych głosów do wydanych kart (na przykład stawianie kresek oraz skreślanie co 10 sztuk)
Kiedy mogę opuścić komisję?
Wszystkie karty do głosowania wraz z protokołami dostarczane są do urzędu (komisji terytorialnych) przez przewodniczącego oraz jego zastępcę. W tym czasie pozostali członkowie pozostają w lokalu i przy okazji go porządkują po zakończonym głosowaniu. Opuszczenie komisji może mieć miejsce dopiero po zdaniu kart i protokołów. Wówczas przewodniczący kontaktuje się z członkami komisji zwalniając ich do domu. Może się zdarzyć sytuacja, iż komisja terytorialna stwierdzi jakieś nieprawidłowości np brak podpisu któregoś z członków. Będzie się to wiązać z koniecznością powrotu przewodniczącego wraz z zastępcą do obwodowej komisji, naprawieniem błędów oraz ponowną procedurą dostarczenia protokołów wraz z kartami do komisji terytorialnej.
Jak zareagować w sytuacji nietypowej, w której nie wiem jak się zachować?
W tym wypadku kłania się kwestia właściwego wyboru przewodniczącego komisji. To do niego możecie zgłaszać wszelkie wątpliwości. Dobrze jest, jeśli jest to osoba kompetentna, a jednocześnie doświadczona w zakresie obsługi wyborów/referendum. Gdy przewodniczącego nie ma lub sprawa jest bardziej skomplikowana, warto wówczas skontaktować się z komisją terytorialną. Kontakt do niej podawany jest członkom komisji zazwyczaj na początku pracy.
Zapoznaj się również z pozostałymi artykułami z cyklu:
Część I: Referendum Ogólnokrajowe 2015 – czyli jak zostać członkiem komisji do spraw referendum i dorobić od 140 do 180 zł
Część III: Referendum Ogólnokrajowe 2015 – czyli jak wygląda praca członka komisji do spraw referendum – ważne kwestie
To chyba wszystkie kwestie, które chciałem dzisiaj dodatkowo przekazać. Jeżeli pominąłem coś kluczowego w tym lub poprzednich wpisach z cyklu, zostawcie komentarz bądź napiszcie do mnie poprzez zakładkę Kontakt. Mile widziane są również lajki oraz zapisy na Newsletter (będziecie w ten sposób na bieżąco z informacjami publikowanymi na blogu). Osobiście polecam (szczególnie przewodniczącym oraz ich zastępcom, a jeszcze bardziej szczególnie gdy po raz pierwszy zostaliście wybrani na to zaszczytne stanowisko) zapoznać się z prezentacją szkoleniową stworzoną przez Państwową Komisję Wyborczą. Prezentacja ta jest przystępnym opracowaniem wytycznych udostępnionych dla członków komisji. Oba dokumenty do pobrania poniżej:
Prezentacja szkoleniowa dla Obwodowych Komisji ds. referendum
Wytyczne dla członków komisji do spraw referendum
Sprawdź również:
Bardzo przydatny artykuł
Dziękuję. Niebawem pojawi się kolejny artykuł o tej tematyce. Pozdrawiam