Referendum Ogólnokrajowe 2015 – czyli jak wygląda praca członka komisji do spraw referendum – ważne kwestie

wybory 1 - KopiaWitam serdecznie w trzeciej, a jednocześnie ostatniej odsłonie cyklu dotyczącego pracy w komisji do spraw referendum. Do rozpoczęcia przedsięwzięcia zostało już niecałe dwa dni. Jutro natomiast część z Was spotka się w urzędach miast i gmin w celu przeliczenia kart do głosowania, a także odbioru niezbędnych materiałów (między innymi pieczęć okrągła komisji czy lista osób, które udzieliły pełnomocnictwa do głosowania).

 

Osobiście podczas pierwszego posiedzenia komisji do spraw referendum zostałem wybrany wiceprzewodniczącym komisji obwodowej. Odmówiłem kandydowania na przewodniczącego komisji (choć mnie usilnie przekonywano). Uważam, iż najlepszym kandydatem na to stanowisko jest osoba powołana przez urząd. Zgodnie z obietnicami w dzisiejszym wpisie podejmę tematykę dotyczącą między innymi mężów zaufania, niestandardowych form oddawania głosów podczas referendum, uprawnień osób niepełnosprawnych oraz innym kwestiom, które uznałem za przydatne. Osoby, które po raz pierwszy uczestniczą w pracach komisji obwodowej mogą odczuwać stres przed zbliżającym się przedsięwzięciem. Jednak im lepiej będziecie przygotowani (czytając na przykład wpisy dotyczące referendum oraz wyborów na blogu JakDorobić.com) tym łatwiej przebrniecie przez wymogi stawiane członkom komisji. Jeżeli natomiast zasiadaliście już w komisji podczas dowolnych wyborów, z moich obserwacji wynika, iż praca w komisji do spraw referendum jest bardzo podobna, dlatego najbliższa niedziela nie powinna być dla Was szczególnym wyzwaniem.

 

 

Dla tych, którzy trafili na ten wpis po raz pierwszy polecam zapoznać się najpierw z artykułami:

Referendum Ogólnokrajowe 2015 – czyli jak zostać członkiem komisji do spraw referendum i dorobić od 140 do 180 zł.

Referendum Ogólnokrajowe 2015 – czyli jak wygląda praca członka komisji do spraw referendum – aspekty praktyczne

 

Screen Shot 09-04-15 at 01.35 PM

 

Kim są oraz jaką spełniają rolę mężowie zaufania

Mężowie zaufania to osoby powoływane przez podmioty uprawnione, których zadaniem jest czuwanie nad prawidłowym przebiegiem referendum. Mężowi zaufania przysługuje możliwość wniesienia uwag i zastrzeżeń do protokołu z przebiegu wyborów sporządzanego przez komisję. Nie może on jednak wykonywać żadnych czynności członka komisji, pomagać wyborcom w głosowaniu ani udzielać im wyjaśnień. Mężów zaufania poznacie po identyfikatorach oraz po okazaniu zaświadczenia, opracowanego przez PKW w formie uchwały.

Mąż zaufania może przebywać w komisji począwszy od rozpoczęcia jej pracy, zakończywszy w momencie podpisania protokołu głosowania (prościej mówiąc: przed otwarciem lokalu, w trakcie głosowania oraz podczas liczenia głosów i sporządzania protokołu). Praca członków komisji może być utrwalona (nagrywana) przez męża zaufania wyłącznie w okresie przed otwarciem lokalu oraz po jego zamknięciu. W czasie trwania referendum (6-22) jest to zakazane. Ponadto utworzone zdjęcia/filmy można udostępniać wyłącznie na potrzeby postępowania przed sądami i organami prokuratury. Nie ma więc obaw, że przebieg waszej pracy trafi na YouTube 🙂
Mężowie zaufania mogą zażądać (w miarę możliwości technicznych) otrzymania kopii protokołu głosowania. W przypadku takiego żądania, komisja nie może odmówić jej wydania. Jeżeli głosowanie odbywa się na przykład w szkole gdzie jest ogólnodostępne ksero, bez problemu można wykonać kopię (nie jest rozstrzygnięte, kto ma wrzucić 20 groszy 🙂 ). W przypadku braku kserokopiarki, mąż zaufania może zrobić zdjęcie protokołu telefonem lub aparatem, jeśli w takowy się wyposażył.

 

Jakie uprawnienia mają osoby niepełnosprawne podczas głosowania

Wraz z rosnącą społeczną świadomością na temat potrzeb osób niepełnosprawnych, tworzone są również udogodnienia mające na celu poprawę komfortu (a niekiedy wręcz stworzenie możliwości) dla tychże osób. W tym celu wydzielono lokale dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. O tym, który lokal został przystosowany dla osób niepełnosprawnych dowiecie się z obwieszczenia prezydenta/burmistrza/wójta w sprawie utworzenia komisji obwodowych (znajdziecie na BIP waszej gminy). Lokale te oznakowane są symbolem osoby na wózku inwalidzkim, podobnym do tego z miejsc parkingowych. Wspomniany lokal musi spełniać następujące wymagania:

  • umiejscowienie na parterze budynku, bez barier architektonicznych (ewentualnie podjazdy);
  • dostosowane i odpowiednio rozmieszczone drzwi (rozwierane lub rozsuwane, szerokość min. 0,9m, próg max 5 mm);
  • kontrastujący kolor stopni schodów i posadzki;
  • dogodne warunki ruchu (oznaczenie przezroczystych przegród, przeciwpoślizgowe posadzki, brak przeszkód,
  • dodatkowe oświetlenie miejsca zapewniającego tajność głosowania);
  • co najmniej jedno miejsce zapewniające tajność głosowania dostosowane do potrzeb wyborcy niepełnosprawnego;
  • wysokość urny – max 1m;
  • przejście min 1,5 m;
  • obwieszczenia i informacje umieszczone w miejscu dostępnym z wózka inwalidzkiego, na wysokości 0,9m.

disabled-97871_640

Inne ułatwienia dla osób niepełnosprawnych (dostępne w każdym lokalu):

– Ustne przekazanie informacji o przedmiocie referendum (o pytaniach poddanych pod referendum) przez członków komisji na prośbę osoby niepełnosprawnej.

– Nakładka na kartę do głosowania sporządzoną w alfabecie Braille'a. Dla każdego lokalu referendalnego przeznaczona jest jedna nakładka, dlatego pilnujcie, aby nakładka została zwrócona oraz żeby nie została wrzucona do urny.

– Pomoc w głosowaniu innej osoby, w tym także niepełnoletniej (oprócz członków komisji oraz mężów zaufania). Pomoc ta może mieć tylko techniczny charakter; nie może ona polegać na sugerowaniu głosującemu sposobu głosowania lub na głosowaniu w zastępstwie tej osoby. Dopuszczalne jest, aby na życzenie osoby niepełnosprawnej w pomieszczeniu za zasłoną przebywała osoba udzielająca pomocy.

– Głosowanie przez pełnomocnika (dla osób, które najpóźniej w dniu głosowania ukończą 75 lat, a także posiadających orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności bądź tożsame).

– Bezpłatny transport zapewniony przez urząd. Niestety dostęp do tego typu rozwiązania jest niekiedy ograniczony ze względów technicznych (brak wystarczającej liczby samochodów oraz pracowników). W związku z tym czas, w którym świadczony jest transport są ograniczone. Więcej informacji na ten temat uzyskacie w waszym urzędzie.

 

Jakie są niestandardowe formy oddawania głosów podczas referendum

Użycie słowa niestandardowe jest w tym przypadku synonimem określenia rzadziej stosowane. Zazwyczaj osoba chcąca oddać głos przychodzi do lokalu przypisanego do miejsca zameldowania, okazuje dowód tożsamości, podpisuje się na liście spisu wyborców (pamiętajcie nie musicie go odwracać, podpisy “do góry nogami” są w pełni akceptowane), pobiera kartę, którą po wypełnieniu wrzuca do urny. Mając na uwadze mobilność obywateli oraz utrudnienia związane z dotarciem do przypisanego lokalu, stworzono dodatkowe możliwości oddania głosu, a mianowicie:

  • Prawo do głosowania przez pełnomocnika;
  • Korespondencyjnie;
  • Poprzez dopisanie do spisu wyborców:

– osoby przedkładającej zaświadczenie o prawie do głosowania

Zaświadczenie to należy zatrzymać, dołączyć do spisu oraz dopisać w rubryce „Uwagi” adnotację „Z”;

– osoby pominiętej w spisie

Osoba ta musi udokumentować, iż stale zamieszkuje na terenie danego obwodu głosowania. Przewodniczący komisji lub jego zastępca powinien zadzwonić do działu ewidencji ludności urzędu gminy i potwierdzić, iż pominięcie jest wynikiem pomyłki powstałej przy sporządzaniu spisu. Po pozytywnym potwierdzeniu należy sporządzić odpowiednią notatkę i dodać ją do spisu.

– osoby skreślonej ze spisu (w związku z umieszczeniem jej w obwodzie odrębnym)

Osobę taką można dopisać jeżeli udokumentuje ona, iż opuściła daną jednostkę przed dniem głosowania (najpierw jednak należy sprawdzić czy rzeczywiście została usunięta ze spisu).

– osobie, która chce głosować w obwodzie odrębnym;

Osobie takiej można umożliwić oddanie głosów pod warunkiem, że przybyła do danej jednostki przed dniem głosowania (nie wymaga się zaświadczenia). Komisja wcześniej powinna zwrócić się do jej kierownika o udostępnienie wykazu osób, które zostały przyjęte przed dniem głosowania, a nie były ujęte w wykazie przekazanym urzędowi gminy w celu sporządzenia spisu.

– Obywatelowi polskiemu stale zamieszkującemu za granicą

Jeżeli osoba ta udokumentuje, iż stale zamieszkuje za granicą (karta stałego pobytu, dokument potwierdzający zatrudnienie za granicą), a chce głosować w kraju na podstawie ważnego paszportu – może tego dokonać. W rubryce spisu „Uwagi” wpisuje się numer paszportu oraz miejsce i datę jego wydania. Ponadto należy umieścić w paszporcie odcisk swojej pieczęci (na ostatniej wolnej stronie przeznaczonej na adnotacje wizowe) i wpisać datę głosowania.

 

Ochrona danych osobowych, czyli coś czego jeszcze nie było

Jedną z nowości, z którą będziemy mieli do czynienia podczas tego referendum są nakładki zasłaniające dane innych osób na spisie wyborców. Nie widziałem jeszcze tych nakładek (przedstawione zostaną jutro, podczas przeliczania kart do głosowania). Domyślam się jednak jak będzie wyglądać ich zastosowanie. Obecnie składając podpis na liście, wyborcy mogli zobaczyć czy głosował ich sąsiad, sąsiadka, brat, siostra, ojciec itd. Teraz będzie to niemożliwe. Członek komisji będzie przykładał specjalną nakładkę (szablon), który umożliwi podgląd jedynie waszych danych, pozostałe zaś będą zasłonięte. Tak przynajmniej mi się wydaje, zobaczymy jak to będzie wyglądać w praktyce.

 

Zapełnienie urny

Pamiętacie zdjęcia przedstawiające kosze na śmieci pełniące funkcję urny wyborczej? Z takimi obrazkami mieliśmy do czynienia podczas październikowych wyborów samorządowych. Takie działania są oczywiście niedopuszczalne, godząc w powagę przedsięwzięcia oraz godła narodowego. Jak wobec tego należy się zachować? Jeżeli zaobserwujecie, iż urna się zapełnia (głosujący zaczynają mieć problemy z wrzuceniem kart do głosowania) należy zakleić oraz opieczętować jej wlot i wykorzystać drugą, jeżeli takowa została dostarczona przed rozpoczęciem głosowania. W przeciwnym razie należy niezwłocznie zwrócić się do WBP o dostarczenie drugiej urny. Urna, która uległa przepełnieniu pozostaje w lokalu komisji. Przed rozpoczęciem stosowania drugiej urny komisja sprawdza, czy jest ona pusta, a następnie zamyka ją i opieczętowuje. Obie urny powinny być ustawione w takim miejscu, by były przez cały czas głosowania widoczne dla członków komisji i mężów zaufania oraz obserwatorów międzynarodowych.

 

To chyba wszystkie kwestie, które chciałem dzisiaj dodatkowo przekazać. Jeżeli pominąłem coś kluczowego w tym lub poprzednich wpisach z cyklu, zostawcie komentarz bądź napiszcie do mnie poprzez zakładkę Kontakt. Mile widziane są również lajki oraz zapisy na Newsletter (będziecie w ten sposób na bieżąco z informacjami publikowanymi na blogu). Osobiście polecam (szczególnie przewodniczącym oraz ich zastępcom, a jeszcze bardziej szczególnie gdy po raz pierwszy zostaliście wybrani na to zaszczytne stanowisko) zapoznać się z prezentacją szkoleniową stworzoną przez Państwową Komisję Wyborczą. Prezentacja ta jest przystępnym opracowaniem wytycznych udostępnionych dla członków komisji. Oba dokumenty do pobrania poniżej:

Prezentacja szkoleniowa dla Obwodowych Komisji ds. referendum

Wytyczne dla członków komisji do spraw referendum

 

Podstawa prawna, która posłużyła do przygotowania artykułu:

  • USTAWA z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym
  • UCHWAŁA PAŃSTWOWEJ KOMISJI WYBORCZEJ z dnia 6 lipca 2015 r. w sprawie trybu i terminu powoływania obwodowych komisji do spraw referendum w obwodach głosowania utworzonych za granicą w referendum ogólnokrajowym
  • oraz inne uchwały, stanowiska, wyjaśnienia oraz informacje Państwowej Komisji Wyborczej zamieszczone na stronie www.pkw.gov.pl

 

Sprawdź również:

JAKDOROBIC.PL
W ŚWIETLE SOCIAL MEDIÓW


10

lat
na rynku

25

tysięcy
polubień

7

tysięcy członków
grupy

2.5

tysięcy
artykułów