Pieniądze dla studentów, czyli stypendia oraz inne formy wsparcia podczas studiów, Część II – Stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych oraz dotacje z PFRON

Zgodnie z obietnicą, kontynuuję aktualizację wpisów z cyklu Pieniądze dla studentów, czyli stypendia oraz inne formy wsparcia podczas studiów. W drugim artykule omawiam szczegółowo na jakie formy wsparcia mogą liczyć studenci legitymujący się orzeczeniem o niepełnosprawności. Przed osobami niepełnosprawnymi stoi o wiele więcej przeszkód na drodze ku uzyskaniu wyższego wykształcenia. Dlatego, z myślą o nich przygotowano rozwiązania ułatwiające funkcjonowanie na takim samym bądź chociaż zbliżonym poziomie jak w przypadku osób w pełni zdrowych. Wyższe koszty związane z rehabilitacją, zakupem leków lub brakiem możliwości jednoczesnego pogodzenia studiów z pracą rekompensowane są poprzez wypłatę specjalnych stypendiów dla osób niepełnosprawnych, a także dotacji na koszty nauki oraz opłacenie czesnego. Jak otrzymać wymienione środki finansowe oraz gdzie szukać informacji dowiecie się w dalszej części wpisu. Zapraszam do lektury!  

Stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych

Czasy, gdy niepełnosprawni studenci napotykali bariery na drodze do uzyskania wyższego wykształcenia już dawno minęły. Po reformie szkolnictwa wyższego z 2011 roku uczelnie mają obowiązek stwarzać niepełnosprawnym studentom warunki ułatwiające proces kształcenia. Osoby niepełnosprawne mogą liczyć między innymi na bezpłatny transport, asystenta transportowego, tłumacza języka migowego czy organizację zajęć z wychowania fizycznego dostosowaną do potrzeb.  Ja jednak skupię się dzisiaj na kwestiach pieniężnych. Na pierwszy rzut idzie stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych.

O stypendium specjalne można się ubiegać:

• na studiach stacjonarnych, zaocznych, wieczorowych;
• na studiach pierwszego stopnia (licencjat, inżynierskie), drugiego stopnia (magisterskie), na jednolitych studiach magisterskich oraz na studiach doktoranckich;
• na uczelniach publicznych (państwowych) jak i prywatnych;
• niezależnie od wieku.

Głównym kryterium decydującym o przyznaniu stypendium specjalnego jest posiadanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia traktowanego na równi z tym orzeczeniem. W przypadku tego stypendium dochód nie ma znaczenia, nie jest on w ogóle brany pod uwagę. Wystarczy legitymować się odpowiednim orzeczeniem potwierdzającym stopień niepełnosprawności oraz wypełnić wniosek o stypendium. W zależności od uczelni, kopię orzeczenia składa się wraz z wnioskiem lub też trzeba je najpierw potwierdzić w Biurze Osób Niepełnosprawnych (jeżeli uczelnia takowe posiada). 

WAŻNE

Jeśli orzeczenie potwierdzające niepełnosprawność studenta pobierającego stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych utraciło ważność w trakcie trwania roku akademickiego, a student niezwłocznie złożył wniosek o wydanie nowego orzeczenia oraz dostarczył ważne orzeczenie, z którego wynika nieprzerwane trwanie niepełnosprawności, studentowi przysługuje wyrównanie za czas jaki upłynął od daty utraty ważności poprzedniego orzeczenia.

Przykład: rok akademicki trwa od 1 października 2016 roku do 30 czerwca 2017 roku. Orzeczenie jest ważne do 29 lutego 2017 roku. W takim przypadku stypendium przydzielone jest tylko do końca lutego. Jeżeli natomiast uzyskacie nowe orzeczenie, musicie je okazać na uczelni oraz złożyć nowy wniosek. Z racji, iż cała procedura trwa nawet kilka miesięcy, otrzymacie wyrównanie za okres od 1 marca 2017 roku do końca roku akademickiego.

Studiowanie na kilku kierunkach

Student studiujący równocześnie na kilku kierunkach studiów może otrzymywać stypendium specjalne tylko na jednym, wskazanym przez studenta kierunku studiów.

Studentowi, który po ukończeniu jednego kierunku studiów kontynuuje naukę na drugim kierunku studiów, nie przysługuje stypendium specjalne, chyba że kontynuuje on studia po ukończeniu studiów pierwszego stopnia w celu uzyskania tytułu zawodowego magistra lub równorzędnego, jednakże nie dłużej niż przez okres trzech lat.

Jeśli zatem ukończyliście licencjat i kontynuujecie studia magisterskie – również na nich możecie pobierać stypendium socjalne.

Ile wynosi stypendium specjalne dla niepełnosprawnych

Wysokość stypendium specjalnego różni się w zależności od uczelni. Poniżej zaprezentuje przykłady pobrane ze stron internetowych uczelni wyższych (dotyczy roku 2014/2015). Wysokość stypendium zależne jest od stopnia niepełnosprawności jaki posiadacie (lekki, umiarkowany bądź znaczny).

Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (2015/2016)

Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach (2016/2017)

Uniwersytet Warszawski (2015/2016)

Akademia Humanistyczno – Ekonomiczna w Łodzi (2015/2016)

Ta, co prawda prywatna uczelnia udostępnia bardzo ciekawe narzędzie – Kalkulator stypendiów. Uzupełniając odpowiednie pola otrzymacie informację na jakie stypendia możecie liczyć oraz jakiej wysokości.

Stypendium specjalne wypłacane jest przez 9 lub 10 miesięcy oraz przez 4 lub 5 miesięcy, w przypadku studiów jednosemestralnych.

Dotacje ze środków PFRON

Oprócz środków uczelnianych, niepełnosprawni studenci mogą również liczyć na dofinansowanie pochodzące ze środków PFRON – Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Organ ten prowadzi pilotażowy program Aktywny Samorząd Moduł II – pomoc w uzyskaniu wykształcenia na poziomie wyższym. Jest to niejako kontynuacja programów Student oraz Student II, które były niegdyś realizowane w terenowych jednostkach PFRON. Obecnie obsługą programu zajmują się jednostki samorządowe, głównie Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie (PCPR).

Na co przeznaczone są dofinansowania

Środki w ramach programu Aktywny Samorząd Moduł II można wydatkować na:

• pokrycie kosztów kształcenia – od 700 zł do 1000 zł,
• opłaty za przeprowadzenie przewodu doktorskiego – do 4000 zł,
• opłaty za naukę (czesne) – wysokość kosztów czesnego w ramach jednej, aktualnie realizowanej formy kształcenia na poziomie wyższym (na jednym kierunku) – niezależnie od daty poniesienia kosztów; dofinansowanie powyżej kwoty 3000 zł jest możliwe, jeśli wysokość  przeciętnego miesięcznego dochodu wnioskodawcy nie przekracza kwoty 583 zł (netto) na osobę.

Dodatek na pokrycie kosztów kształcenia (który maksymalnie wynosi od 700 zł do 1000 zł) może być zwiększony, nie więcej niż o:

• 700 zł – w sytuacjach, które określi samorząd powiatowy (przykładowo: gdy osoba niepełnosprawna ponosi dodatkowe koszty z powodu barier w poruszaniu się lub z powodu barier w komunikowaniu się – w szczególności z tytułu pomocy tłumacza migowego lub asystenta osoby niepełnosprawnej itp.),
• 500 zł – w przypadku, gdy wnioskodawca ponosi koszty z tytułu pobierania nauki poza miejscem  zamieszkania,
• 300 zł – w przypadku, gdy wnioskodawca posiada Kartę Dużej Rodziny,
• 300 zł – w przypadku, gdy osoba niepełnosprawna pobiera naukę jednocześnie na dwóch (lub więcej) kierunkach studiów/nauki.

Wszelkie kwoty dotyczą pierwszego semestru roku akademickiego 2016/2017.

Pokrycie kosztów kształcenia to po prostu kwota jaką otrzymuje niepełnosprawny student na swoje konto bankowe za każdy semestr. Wystarczy złożyć wniosek oraz oświadczenie, iż środki zostały przeznaczone zgodnie z celem statutowym programu.

W przypadku, gdy studiujecie jednocześnie w ramach dwóch lub więcej form kształcenia na poziomie wyższym (kierunków studiów), kwota dofinansowania opłaty za naukę (czesne na pierwszym kierunku 100%) może być zwiększona o równowartość połowy kosztów czesnego (50%) na kolejnym/kolejnych kierunkach nauki, z zastrzeżeniem zasad dotyczących wkładu własnego (w przypadku, gdy jesteście zatrudnieni ponosicie odpowiednio 15% wkładu własnego za pierwszy kierunek oraz 65% w przypadku kolejnych kierunków studiów).

Z wniesienia udziału własnego w kosztach czesnego zwolnione są osoby, które rozpoczęły zatrudnienie w 2016 roku, albo ich przeciętny miesięczny dochód w gospodarstwie domowym nie przekracza kwoty 583 zł (netto) na osobę.

Kto może uzyskać dofinansowanie

Adresatem pomocy w module II jest osoba niepełnosprawna, która:

• posiada znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności,
• pobiera naukę w szkole wyższej, szkole policealnej, kolegium lub ma przewód doktorski otwarty poza studiami doktoranckimi.

W module II programu nie mogą uczestniczyć osoby niepełnosprawne, które:

• posiadają wymagalne zobowiązania wobec PFRON lub wobec realizatora programu (PCPR),
• aktualnie mają przerwę w nauce (w trakcie której osoba niepełnosprawna nie ponosi kosztów nauki, np. urlop dziekański, urlop zdrowotny).

Każdy wnioskodawca może uzyskać pomoc ze środków PFRON łącznie maksymalnie w ramach 20 semestrów/półroczy różnych form kształcenia na poziomie wyższym – warunek ten dotyczy wsparcia udzielonego w ramach programów PFRON:
– „STUDENT – kształcenie ustawiczne osób niepełnosprawnych”,
– „STUDENT II – kształcenie ustawiczne osób niepełnosprawnych”,
– pilotażowy program „Aktywny samorząd”.

Dokumentacja

Dokumenty niezbędne do uzyskania dofinansowania w ramach programu, znajdziecie na stronie waszego PCPR (lub innego podmiotu zajmującego się realizacją programu, w Warszawie – Stołeczne Centrum Osób Niepełnosprawnych). Możecie je wydrukować lub pobrać w siedzibie realizatora. Na pełną dokumentację składają się:

• Wniosek;
• Oświadczenie o wysokości dochodów (+ zaświadczenia z Urzędu Skarbowego do wglądu);
• Oświadczenia o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych (wszystkich osób, których dane są we wniosku/oświadczeniu o dochodach);
• Zaświadczenie z uczelni (na druku PCPR);
• Kserokopia aktualnego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności (lub orzeczenia równoważnego);

ewentualnie:

• Kserokopia Karty Dużej Rodziny (jeżeli dotyczy);
• W przypadku wnioskodawców, którzy są zatrudnieni – wystawiony przez pracodawcę dokument, zawierający informację, czy wnioskodawca otrzymuje od tego pracodawcy dofinansowanie na pokrycie kosztów nauki (jeżeli tak to w jakiej wysokości);
• W przypadku studentów odbywających staż zawodowy za granicą w ramach programów Unii Europejskiej – wystawiony przez właściwą jednostkę organizacyjną szkoły dokument potwierdzający zakwalifikowanie na staż a w przypadku studentów, którzy w dniu złożenia wniosku odbywają staż, także dokument potwierdzający odbywanie tego stażu.

Ważny termin

• 1 września – 10 października 2016 roku – składanie wniosków o dofinansowanie (zazwyczaj po tym terminie można donieść zaświadczenie z uczelni, gdyż takowe wydawane są dopiero na początku października);

Więcej na ten temat znajdziecie w:

www.pfron.org – aktywny samorząd – 2016

Kierunki działań oraz warunki brzegowe obowiązujące realizatorów pilotażowego programu „Aktywny samorząd” w 2016 roku

Z obu źródeł korzystałem podczas tworzenia dzisiejszego artykułu. Oczywiście trudno jest poruszyć wszystkie kwestie dotyczące dofinansowań, dlatego przedstawiłem tylko podstawowe informacje. Jeżeli macie jakieś pytania, zachęcam do pozostawiania komentarzy pod wpisem.

Osobom niepełnosprawnym oraz ich rodzinom polecam również wpis Jak zostać beneficjentem 1% podatku oraz jak utworzyć subkonto do wpłat darowizn

Wkrótce kolejne aktualizacje! Z jakich części będzie się składał cykl Pieniądze dla studentów, czyli stypendia oraz inne formy wsparcia podczas studiów

• Część I – Stypendium socjalne i Zapomoga – zaktualizowany;
• Część II – Stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych oraz dotacje z PFRON;
• Część III – Stypendium rektora;
• Część IV – Kredyty studenckie;
• Część V – Granty oraz stypendia pozarządowe;
• Część VI – Ulgi i zniżki przeznaczone dla studentów.

Jak łatwo zauważyć tematy artykułów ułożone są według pewnych kryteriów, między innymi poziom dochodów, wyniki w nauce czy też posiadanie stopnia niepełnosprawności. Dzięki temu każdy będzie mógł znaleźć źródło dodatkowego dochodu dopasowane do sytuacji w jakiej się znajduje.