Podwyżka najważniejszego świadczenia rodzinnego z dawnych 500 zł do obecnych 800 zł stała się faktem. Jednak oprócz samych korzyści wynikających z otrzymywania środków, beneficjenci programu mogą dodatkowo korzystać z preferencyjnie oprocentowanych obligacji, przygotowanych wyłącznie dla nich. „Obligacje 800+”, czyli rodzinne obligacje skarbowe to prosta w realizacji i bardzo opłacalna opcja oszczędzania na przyszłość dzieci (i nie tylko). Oprocentowanie Obligacji 800+ oparte jest na wskaźniku inflacji oraz dodatkowej marży odsetkowej. W dobie ciągłego wzrostu cen taka konstrukcja oprocentowania może skutecznie ochronić Was przed utratą wartości zgromadzonych oszczędności. W długim terminie inwestycja ta daje nieporównywalnie większy zysk w stosunku do tradycyjnych lokat i kont oszczędnościowych, jest niemal bezobsługowa i nie wymaga żadnej wiedzy inwestycyjnej. Jednocześnie nie jest ryzykowna (a przynajmniej nie bardziej niż zwykła lokata bankowa). Dlaczego więc wciąż tak mało rodzin decyduje się na ten sposób oszczędzania? Strzelam, że wynika to z niewielkiej świadomości finansowej oraz, w wielu przypadkach, braku jakichkolwiek oszczędności. Dziś opowiem nieco o rodzinnych obligacjach dla tych z Was, którzy nie wiedzą, jak się do nich dobrać, a jednocześnie chcieliby znaleźć dobrą przystań dla pieniędzy na przyszłość swoich pociech. Pamiętajcie jednak: treści zawartych w tym artykule nie można traktować jako porady inwestycyjnej. Nie jestem doradcą inwestycyjnym, a to, co tu przeczytacie, to tylko moje przemyślenia. Koniec końców decyzję podejmujecie wspólnie i bez mojego udziału 😉
Jak działają obligacje skarbowe?
Zacznijmy od początku, czyli od krótkiego wyjaśnienia, czym są i jak działają obligacje skarbowe (które są tylko jednym z rodzajów obligacji, obok obligacji korporacyjnych czy gminnych – tym jednak nie będziemy się dziś zajmować). Obligacje skarbowe to tak zwane instrumenty dłużne, co oznacza, że państwo, emitując ten papier, zadłuża się u osób, które go kupują. W zamian Skarb Państwa otrzymuje pożyczkę na realizację swoich działań, a osoba posiadająca obligację (obligatariusz) ma z góry zapewniony zysk w ustalonej na początku wartości. Ryzyko utraty środków jest w zasadzie bardzo niskie – Polska to wbrew złośliwym komentarzom rozwinięty europejski kraj i trudno wyobrazić sobie sytuację, w której osoby inwestujące w obligacje miałyby zostać z niczym 😉
Warto także zwrócić uwagę, że obligacje to jedyny (niemal) pewny sposób zapewnienia sobie realnej ochrony przed inflacją. Spośród dostępnych obecnie 8 wariantów instrumentu, aż 4 z nich to obligacje indeksowane inflacją – oznacza to tyle, że ich oprocentowanie w drugim i każdym kolejnym roku wyniesie określoną wartość powyżej wskaźnika inflacji. Przykłady zobaczycie w kolejnych akapitach. Zajmę się tam rodzinnymi obligacjami Skarbu Państwa, które oferują właśnie taki system naliczania odsetek.
Obligacje 800+ – co to takiego i dla kogo?
„Obligacje 800+” to potoczne określenie Rodzinnych Obligacji Skarbowych (ROS/ROD) dedykowanych wyłącznie beneficjentom świadczenia Rodzina 800+. Zgodnie z tą zasadą, osobą uprawnioną do zakupu obligacji rodzinnych jest ta, która złożyła wniosek o świadczenie i otrzymała informację o jego przyznaniu. Obligacjami w Waszym domu zajmie się więc ten z rodziców, który składał wniosek o przyznanie 800+ 😉
Konieczne będzie także wypełnienie oświadczenia o łącznej wartości przyznanego dotąd świadczenia 800+ (licząc razem ze świadczeniem przysługującym za obecny miesiąc). Wzór oświadczenia do wydrukowania i podpisu znajdziecie w tym miejscu.
„Obligacje 800+” to tak naprawdę dwa podobnie skonstruowane instrumenty o nieco innych parametrach:
- Rodzinne obligacje 6-letnie (symbol ROS) – oprocentowane w pierwszym roku na 6,75% w skali roku, a w każdym kolejnych rocznym okresie odsetkowym 1,75% + inflacja (w ostatnich 12 miesiącach).
- Rodzinne obligacje 12-letnie (symbol ROD) – oprocentowane w pierwszym roku na 7,05% w skali roku, a w każdym kolejnym rocznym okresie odsetkowym 2% + inflacja (w ostatnich 12 miesiącach).
Oznacza to, iż w pierwszym roku oprocentowanie jest stałe i nie zawsze ochroni Was przed inflacją. Dopiero od drugiego roku jego konstrukcja opiera się na wskaźniku stopa inflacji + marża. Jeśli czytacie ten artykuł w kolejnych miesiącach po publikacji, oprocentowanie w pierwszym roku może się różnić. W tym przypadku aktualne oprocentowanie sprawdzicie na stronie poświęconej obligacjom skarbowym. Zakup obligacji nie jest obarczony jakąkolwiek prowizją.
Przykład: jeśli pewnego miesiąca postanowicie kupić pierwsze obligacje 12-letnie o wartości 800 zł, przez najbliższe 12 miesięcy będą one oprocentowane na 7,05% w skali roku. W kolejnym roku oprocentowanie wyniesie tyle co wskaźnik inflacji + 2%. Oprocentowanie będzie następnie przeliczane ponownie każdego roku, jednak nigdy nie zejdzie poniżej wartości inflacji, a to już naprawdę dobra wiadomość.
Jeśli więc w ostatnich 12 miesiącach inflacja wyniesie 5,5%, obligacje będą oprocentowane na 7,5% przez kolejne 12 miesięcy.
Każdego miesiąca możecie inwestować środki do równowartości otrzymywanego świadczenia (czyli do 800 zł, jeśli pobieracie 800+ na jedno dziecko, 1600 zł, jeśli pobieracie na dwójkę i tak dalej), jednak (!) jeśli świadczenie pobieracie już od pewnego czasu, a do tej pory nie kupowaliście żadnych obligacji rodzinnych, to limit przez te wszystkie miesiące prawdopodobnie skumulował się do sporej kwoty. Jedna obligacja kosztuje 100 zł i taka właśnie jest minimalna kwota inwestycji.
Przykład: jeśli więc pobieracie świadczenie rodzinne na jedno dziecko od kilku miesięcy lub nawet lat i w kolejnym miesiącu postanowicie zainwestować w obligacje po raz pierwszy, limit wyniesie dokładnie tyle, ile otrzymaliście w ramach tego świadczenia od początku jego pobierania (biorąc pod uwagę, że jeszcze w 2023 roku i wcześniej przyznawano nie 800 zł, a 500 zł świadczenia).
W obu przypadkach kapitalizacja odsetek następuje w ujęciu rocznym, a więc w drugim i każdym kolejnym roku odsetki będą naliczane od coraz większej kwoty. Wypłata odsetek na konto następuje na samym końcu – przy wykupie obligacji. To duży plus ze względu na możliwość odroczenia podatku od zysków kapitałowych (tak zwany „podatek Belki”). Zamiast płacić go co roku, zapłacicie go na samym końcu. W ten sposób, środki będą pracowały od coraz wyższej podstawy – bez rokrocznego pomniejszania ich o podatek.
Co w przypadku deflacji?
Jesteśmy chyba zgodni co do tego, że na obecnym poziomie naszej gospodarki to pytanie powinniśmy potraktować wyłącznie jako ciekawostkę 😉
Jeśli jednak zamiast inflacji osiągniemy deflację (wskaźnik inflacji będzie ujemny), a ceny w sklepach spadną poniżej dawnych „standardowych” cen, to obligacje będą wówczas oprocentowane równowartością samej marży, czyli 1,75% lub 2% w skali 12 miesięcy.
Jak inwestować w obligacje 800+?
Jeśli jesteście zainteresowani taką formą inwestowania, macie dwa wyjścia: jednym z nich jest spacer do najbliższego oddziału PKO BP lub zakup obligacji przez Internet na stronie www.zakup.obligacjeskarbowe.pl.
Jeśli zaś posiadacie konto w PKO BP, możecie od razu zabrać się do dzieła – w pełni online. Mianowicie, bankowość elektroniczna PKO BP jest zespolona z serwisem do zakupu obligacji (zakładka Oferta, a następnie opcja Inwestowanie i Oszczędzanie). Jeśli jednak jesteście klientami innych banków, pierwsze formalności i tak musicie załatwić w placówce banku (musicie tam potwierdzić swoją tożsamość). Możecie też założyć konto w PKO Banku Polskim, by przy okazji odebrać 50 zł, 100 zł lub 150 zł premii na start + 50 zł bonus dla dziecka. Ewentualnie swoją tożsamość potwierdzicie poprzez użycie dowodu osobistego z warstwą elektroniczną (tego typu dowody wydawane są już od kilku lat).
Kolejne obligacje kupicie już bez problemu przez Internet. Na początku konieczne będzie także wypełnienie ankiety MIFID badającej Waszą wiedzę o finansach, jednak bez obaw – w przypadku obligacji nie ma tu dużych wymagań i każdy powinien sobie z tym zadaniem poradzić. Sam zakup obligacji polega na wybraniu odpowiedniego papieru (6/12 lat) i opłaceniu rachunku.
Jak wykupić rodzinne obligacje oszczędnościowe? Czy można to zrobić wcześniej?
Zarówno 6, jak i 12 lat to szmat czasu. W tak długim okresie mogą pojawić się okoliczności zmuszające do wycofania się z inwestycji. W przypadku obu instrumentów możliwy jest wcześniejszy wykup. Takie zlecenie można złożyć już w ciągu 7 dni od chwili zakupu obligacji i nie później niż 20 dni od daty ich regularnego zakończenia. I dopiero w tym punkcie spotykamy największą (poza samym okresem) różnicę pomiędzy wariantem 6-letnim a 12-letnim. W pierwszym przypadku za wykup każdej obligacji przyjdzie zapłacić nam 70 groszy „kary” od naliczonych odsetek. W przypadku papierów 12-letnich będzie to już 2 zł. Jeśli wypracowane odsetki będą niższe niż opłata, stracicie po prostu całe odsetki od konkretnej obligacji.
Po złożeniu takiej dyspozycji środki zostaną zwrócone w ciągu 5 dni roboczych (przez ten czas będą jeszcze naliczane odsetki).
Niezależnie od tego, czy złożycie dyspozycję wcześniejszego wykupu, czy też proces przebiegnie zgodnie z założeniami, od wypracowanych odsetek naliczony zostanie podatek od zysków kapitałowych, czyli popularny podatek Belki w wysokości 19%. Środki zasilą Wasz rachunek rejestrowy w PKO BP.
Co ważne, jak przeczytamy w oficjalnej witrynie: Nie ma możliwości reinwestowania środków pochodzących z przedterminowego wykupu obligacji rodzinnych w obligacje rodzinne nowej emisji.
